สมุนไพรปัญจขันธ์ มีประโยชน์อย่างไร

ปัญจขันธ์ เป็นพืชที่พบในภูมิภาคเขตร้อน เขตอบอุ่นของเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ซึ่งต่อมามีการกระจายพันธุ์ไปในเขตร้อน และเขตอบอุ่นอื่น ๆ ทั่วโลก ซึ่งสมุนไพรชนิดนี้มีประวัติการใช้มายาวนานในประเทศจีน และญี่ปุ่น ทั้งใช้เป็นยาแก้อักเสบ แก้ไอ ขับเสมหะ และแก้หลอดลมอักเสบเรื้อรัง และเป็นอาหารเสริมสุขภาพ

สมุนไพรปัญจขันธ์ มีชื่อจีนว่า เจียวกู่หลาน

“ปัญจขันธ์” มีชื่อจีนว่า “เจียวกู่หลาน” (Jiaogolan) หรือซีแย่ตั่น เซียนเฉ่า มีคำแปลว่าสมุนไพรอมตะ และมีชื่อญี่ปุ่นว่าอะมาซารู (ซาหวานจากเถา) ฟากตะวันตกมีชื่อเรียกเป็นภาษาอังกฤษหลายชื่อ เช่น Miracle glass (หญ้ามหัศจรรย์) หรือ Southern ginseng (โสมภาคใต้) หรือ 5-Leaf ginseng (โสมห้าใบ) ดังนั้น “ปัญจขันธ์” จึงนับว่าเป็นยาสารพัดชื่อที่มีประวัติศาสตร์อันยาวนาน

องค์การอุตสาหกรรมป่าไม้ได้ร่วมมือกับกรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ กระทรวงสาธารณสุข ทำการทดลองศึกษาวิจัยพืชสมุนไพรจีน “เจียวกู่หลาน” เพื่อส่งเสริมให้เกษตรกรปลูกสร้างรายได้ ตลอดจนช่วยลดค่าใช้จ่ายให้กับประเทศไทย ในการนำเข้าพืชสมุนไพรจากประเทศจีน ปีละหลายพันล้านเหรียญสหรัฐ เดิมเจียวกู่หลาน เป็นอาหารที่ใช้รับประทานแก้หิว ยามกระหาย ใช้เป็นยาแก้ไอ และแก้ร้อนใน

ต่อมาก็เริ่มมีการคิดค้นวิจัยและพัฒนาใช้เจียวกู่หลานในการผลิตยาและเหล้า ซึ่งหลังจากการศึกษาด้านคลินิก และด้านเภสัชในประเทศจีน พบว่า มีสรรพคุณใช้บำรุงร่างกาย ระงับประสาท ช่วยให้นอนหลับ ลดความตื่นเต้น ลดความดันโลหิต ลดคอเลสเตอรอล และกรดไขมันอิสระ ลดน้ำตาลในเลือด ชะลอความชรา ยืดอายุของเซลล์ เพิ่มจำนวนอสุจิ รักษาโรคปวดหัวข้างเดียว ช่วยควบคุมน้ำหนักได้โดยไม่ต้องอดอาหาร และช่วยสร้างภูมิต้านทานโรคต่าง ๆ เป็นอย่างดี นอกจากนี้ ยังมีสรรพคุณในการควบคุมการเจริญของเซลล์มะเร็ง และสามารถควบคุมการแพร่การเจริญของเซลล์มะเร็งเองได้ รวมทั้งสามารถยับยั้งการทำงานของเชื้อ HIV

สำหรับในประเทศไทย มีการบันทึกการใช้ประโยชน์ปัญจขันธ์ ในยาพื้นบ้านของชาวเขาเผ่าลาหู่ ใช้ทั้งต้นเป็นยาพอกแผล รักษากระดูก และอาการปวดกระดูก ปัจจุบันมีการใช้เป็นสมุนไพร ในรูปแบบชาชงสมุนไพรเพื่อบำรุงร่างกาย

ภาพประกอบจาก: www.th.wikipedia.org