หลายๆคนคงจะเคยได้ยิน การพูดถึงเรื่องของ “วิกฤติวัยกลางคน” แต่ไม่รู้ว่า คำ ๆ นี้หมายถึงอะไร ครอบคลุมขนาดไหน ที่สำคัญใกล้ตัวเรามากน้อยจนส่งผลกระทบได้หรือไม่ หรือแม้แต่ว่าใช่ตัวเราเองไหม มาติดตามเรื่องของวิกฤติวัยกลางคนกัน

วิกฤติวัยกลางคน คืออะไร

หุนหันพลันแล่น ทำเรื่องไม่คาดคิด เบื่อชีวิตที่คุ้นเคย ไม่ยอมอยู่เฉย ไม่ทน!! นี่อาจเป็นนิยามหนึ่งของภาวะที่เรียกว่า วิกฤติวัยกลางคน

เมื่อเข้าสู่ช่วงอายุ 40 ปีขึ้นไป ผู้คนส่วนใหญ่ โดยเฉพาะผู้ชายจะเริ่มคิดทบทวน ประเมินชีวิตของตัวเองอย่างจริงจัง ทั้งในเรื่องหน้าที่การงาน การเงิน ความสำเร็จ  ความสุข ไปจนถึงชีวิตครอบครัว และเมื่อไตร่ตรองถึงวันข้างหน้าที่เหลืออยู่อีกไม่นาน บางคนจึงตัดสินใจ ลุกขึ้นมาทำอะไรที่ไม่คาดคิดอย่างฉับพลัน

วิกฤติวัยกลางคนนี้ไม่ใช่โรค ไม่ใช่ความผิดปกติทางการแพทย์ เป็นแค่เพียงปรากฏการณ์ทางจิตวิทยาที่เกิดขึ้นได้ในวัยที่ก้าวเปลี่ยนผ่าน จากวัยทำงานสู่วัยกลางคน การเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้น คนส่วนใหญ่สามารถก้าวผ่านไปโดยใช้ชีวิตอย่างราบรื่น แต่สำหรับบางคน เมื่อถึงวัยนี้ อาจตัดสินใจในบางเรื่องอย่างหุนหันพลันแล่น รุนแรง จนส่งผลวิกฤติกับชีวิต

ทำไมวัยกลางคน จึงมักเกิดวิกฤติ

เมื่อชีวิตล่วงเข้าสู่สู่วัยกลางคน เป็นช่วงเวลาที่ต้องเผชิญกับความเปลี่ยนแปลงในหลายๆด้าน สุขภาพร่างกายเริ่มเสื่อมถอย มีการเปลี่ยนแปลงทางสรีระ รูปลักษณ์ เช่น อ้วนลงพุง หัวล้าน ในเรื่องหน้าที่การงาน มาถึงจุดที่ต้องการความสำเร็จ ความมั่นคง ความก้าวหน้าอย่างมาก  ยิ่งใกล้เกษียณ ยิ่งคิดถึงเวลาข้างหน้าที่เหลืออยู่อีกไม่มาก กระตุ้นให้อยากรีบทำบางอย่างที่ไม่เคยทำ และยังถูกซ้ำเติมด้วยความสูญเสียของคนใกล้ชิด เพื่อนฝูง ญาติผู้ใหญ่ในครอบครัว  ที่ค่อย ๆ ทยอยจากไป จึงปฏิเสธไม่ได้ว่า การเปลี่ยนแปลงเหล่านี้ คือปัจจัยที่สร้างความสั่นคลอนทางใจ ให้ชายวัยกลางคนมากขนาดไหน

สัญญาณเตือนว่าชีวิตกำลังเข้าสู่วิกฤติวัยกลางคน

แม้การผ่านเข้าสู่วัยกลางคนจะไม่ใช่วิกฤติสำหรับทุกคน แต่ไม่ควรปล่อยผ่าน เมื่อมีสัญญานต่อไปนี้

• รู้สึกไม่พอใจในเรื่องต่างๆอย่างรุนแรง ทั้งเรื่องงาน สุขภาพ ชีวิตคู่  ไม่มีความสุขในชีวิต ความคิดสับสน ชอบคิดวกวน
• อารมณ์แปรปรวน หงุดหงิดง่าย  หรือซึมเศร้า 
• ตัดสินใจทำอะไรหุนหันพลันแล่น เช่น ขอหย่ากับภรรยาเพราะเบื่อหน่ายชีวิตคู่ ตัดสินใจลาออกจากงาน ทิ้งชีวิตแบบเดิมๆเอาดื้อๆ

วิกฤติวัยกลางคน นำมาซึ่งเรื่องดีและร้าย

อย่างที่กล่าวไว้ในตอนต้น วิกฤติวัยกลางคนอาจเป็นเรื่องที่ดี สำหรับบางคนที่สามารถหาสาเหตุของความรู้สึกแย่ ๆ และทำการปรับแก้อย่างสอดคล้อง แต่สำหรับบางคนกลับเป็นเรื่องที่ร้าย โดยเปลี่ยนไปทำพฤติกรรมที่ร้ายกว่าแต่ก่อน เช่น มีคู่ขาใหม่ ซื้อรถที่กำลังซื้อของตัวเองมีไม่ถึง

ผ่านวัยกลางคนอย่างไร ให้ชีวิตไม่เจอวิกฤติ

วิกฤติวัยกลางคน เป็นเรื่องที่สามารถแก้ไขได้ ขอเพียงมีความรู้ความเข้าใจ เพื่อนำไปสู่แนวทางป้องกันไม่ให้เกิดวิกฤติในชีวิตดังนี้

• มองให้ออกว่า ความรู้สึกแย่ เป็นเพียงแค่ความรู้สึกในชั่วขณะหนึ่ง ไม่ใช่คำสั่ง ไม่มีอิทธิพลในการบังคับตัวเรา จริงอยู่ว่าบางเรื่องอาจจะต้องแก้ที่สาเหตุ แต่ในส่วนของความรู้สึกแล้ว มันจะเปลี่ยนแปลงตามกาลเวลา
• นึกถึงเรื่องดี ๆ ที่ผ่านมาในชีวิต และขอบคุณในสิ่งเหล่านั้น ขณะที่นึกถึงการกระทำที่หากทำแล้ว อาจทำให้สิ่งดี ๆ เหล่านั้น สูญหายไป
• ลดโอกาสตัดสินใจผิดพลาดให้เหลือน้อยที่สุด โดยเฉพาะเรื่องสำคัญ ๆ ในชีวิต ยิ่งต้องพยายามคิดใคร่ครวญอย่างรอบคอบ หรือปรึกษาพูดคุยกับคนที่มีประสบการณ์ คนที่ไว้ใจ เพื่อให้มองเห็นทางออกอื่นๆ หลายด้านประกอบกัน
• วิเคราะห์สิ่งที่อยากจะทำว่า มีความเป็นไปได้จริง ๆ หรือไม่ เป็นจริงที่ว่าผู้ชายในวัยนี้ ยังสามารถประสบความสำเร็จในเรื่องใหม่ ๆได้ ไม่ว่าจะเป็นการเดินทาง การเล่นกีฬา การเริ่มต้นธุรกิจ เพียงแต่ต้องแน่ใจว่าเป้าหมายใหม่นั้น เป็นเรื่องที่เป็นประโยชน์และคุณเข้าใจเป็นอย่างดี
• หลีกเลี่ยงการกระทบกระเทือน คนที่เรารัก ไม่ว่าจะเลือกวิธีใด ให้หลีกเลี่ยงหนทางที่จะนำมาซึ่งความเสียหายกับคนที่คุณรัก

และที่สำคัญอีกเช่นกัน การกลับสู่เรื่องพื้นฐานของทุกคน

• ออกกำลังกายเป็นประจำ เพราะการออกกำลังกาย สามารถช่วยลดความเครียดความวิตกกังวล ช่วยให้สุขภาพแข็งแรง ช่วยชะลอความเสื่อมของร่างกายลดอาการซึมเศร้า 
• หาเวลาทำกิจกรรมใหม่ ๆ หาโอกาสลองทำสิ่งใหม่ ๆ ได้พบปะผู้คนใหม่ ๆ ซึ่งจะลดความเบื่อหน่าย คลายความเครียด

การเปลี่ยนผ่านเข้าสู่วัยกลางคน เป็นภาวะปกติที่ทุกคนต้องเจอ หากเราเข้าใจสภาวะและหาวิธีป้องกันแก้ไข ทุกคนก็จะสามารถผ่านวิกฤติไปได้อย่างราบรื่นแน่นอน

เรียบเรียงโดย: กองบรรณาธิการ
แหล่งที่มา: www.webmd.com
ภาพประกอบ: www.pixabay.com